Tametsi futura. O Jezusie Chrystusie Odkupicielu

Leon XIII

Tametsi futura

O Jezusie Chrystusie Odkupicielu

Tametsi futura prospicentibus to encyklika papieża Leona XIII z 1 listopada 1900 r. Na progu nowego stulecia papież poświęcił się tematowi Chrystusa jako Odkupiciela, który przyszedł na ten świat, aby dać nam przykład, przekazać wartości i przesłanie nadziei! 

O zbawieniu

Znaczenie słowa ‘odkupienie’ ujawnia tylko część tego, co Bóg dokonał ze światem i z grzeszną ludzkością, zrodzoną z grzechem pierworodnym. Odkupienie jest aktywnym działaniem Boga w Chrystusie i w Duchu dla zbawienia ludzkości.

Rzeczywistym sprawcą jest Bóg Ojciec, który wybrał ludzkość, aby była dziećmi Bożymi poprzez dar łaski; w całości Boskiego procesu zbawienia odkupienie jest przypisywane Ojcu poprzez jego łaskę; poprzez proroków powiązał edukację rodzaju ludzkiego z Chrystusem i przeniósł ją na swojego Syna. W konsekwencji można powiedzieć, że Chrystus jest Prawdą i Życiem.

Chrystus Odkupiciel i Miłość

Całe życie Chrystusa służyło zbawieniu, ustanowieniu Królestwa Bożego. Niepomieszana i niepodzielna jedność Boga i człowieka w Chrystusie jest źródłem zbawienia. Jezus Chrystus w swojej działalności odkupieńczej jest najlepiej scharakteryzowany przez biblijny termin „Pośrednik”: przyniósł ludzkości orędzie zbawienia od Boga i samo zbawienie. Z perspektywy Boga zbawienie jest synonimem pojednania ludzkości z Bogiem; ponadto obejmuje zadośćuczynienie, co oznacza, że Bóg dał ludzkości możliwość spłacenia długów przed Nim.

Bóg odkupiłby ludzkość nawet bez śmierci Chrystusa; mógł przyjąć inne dzieła Chrystusa jako zadośćuczynienie. Papież pisze o miłości bliźniego:

„Z tego źródła, na tym fundamencie, człowiek odzyskał świadomość własnej godności. Odkrycie, że braterstwo społeczne (czyli dobroczynność) jest konieczne, sprawiło, że serca biły szybciej. W rezultacie prawa i obowiązki osiągnęły tam swoją doskonałość lub zostały tam skonsolidowane. W tym samym czasie cnota stała się silniejsza w różnych dziedzinach w stopniu niewyobrażalnym w starożytnej filozofii. Plany i zachowania ludzi obrały inny kierunek. A gdy wiedza o Zbawicielu się rozprzestrzeniła, a Jego moc moralna przeniknęła samo jądro społeczeństwa, ignorancja i wady starożytności zostały wygnane, powodując w ten sposób tę transformację, która w epoce cywilizacji chrześcijańskiej całkowicie odnowiła oblicze ziemi”.

I z tego wyciągnął wniosek, że Chrystus jest Drogą.

Odkupienie i sakramenty

Ludzkie przyjęcie zbawienia następuje tylko przez Kościół, ponieważ zbawienie jest udzielane człowiekowi tylko przez Boga poprzez sakramenty. Dlatego człowiek musi otworzyć się na Boga w wierze, nadziei i miłości i kształtować swoje życie z usprawiedliwienia. Leon XIII pisze:

„Z chwilą, kiedy Chrystus rozdarł zapis dłużny, co przeciw nam świadczył, i dał się przybić do krzyża, ustąpił gniew Boży, rozpadły się więzy dawnego niewolnictwa rodzaju ludzkiego w srogich pogrążonego błędach, który odzyskał miłość i łaskę Boga, prawo do zbawienia wiecznego, możność i środki do jego osiągnięcia. Wówczas to człowiek ujrzał na powrót, jak gdyby z długiego śmiertelnego snu przebudzony, owo tak długo z upragnieniem a bezowocnie oczekiwane światło prawdy i poznał przede wszystkim, że stworzony jest do używania o wiele wyższych i wspanialszych dóbr aniżeli te marne i znikome, które pod zmysły podpadają, a którymi poprzednio wszelkie myśli i dążenia swe kierował, że przeznaczeniem ludzkiego życia, jego najwyższym i ogólnym prawem jest, że – jak od Boga pochodzimy, tak znowu na Jego łono wrócimy”.

***

„O tak zwanych prawach człowieka dosyć słyszą szerokie masy; oby usłyszały także coś o prawach Bożych” – pisze w swej encyklice Leon XIII.

Papież rozważa, jakich konsekwencji należy oczekiwać od tej fałszywej pychy, która odrzucając Królewskość naszego Zbawiciela, stawia człowieka na szczycie wszystkiego i oświadcza, że natura ludzka musi panować najmocniej. 

Rządy Jezusa Chrystusa czerpią swoją formę i moc z Boskiej Miłości: święta i uporządkowana miłość jest zarówno jej fundamentem, jak i koroną. Jej koniecznymi konsekwencjami są ścisłe wypełnianie obowiązków, poszanowanie wzajemnych praw, ocena rzeczy niebieskich ponad ziemskimi, preferowanie miłości Boga nad wszystkie rzeczy. Tymczasem supremacja człowieka, który otwarcie odrzuca Chrystusa, lub przynajmniej Go ignoruje, opiera się całkowicie na egoizmie, nie znając ani miłości, ani poświęcenia. Człowiek może rzeczywiście być królem, ale tylko przez Jezusa Chrystusa, pod warunkiem, że przede wszystkim będzie posłuszny Bogu i pilnie będzie szukał swojej reguły życia w prawie Bożym…

Podobnie jak jednostki, tak i narody. One również będą niechybnie zmierzać do ruiny, jeśli zboczą z Drogi 

Syn Boży, Stwórca i Odkupiciel ludzkości, jest Królem i Panem ziemi i sprawuje najwyższą władzę nad ludźmi, zarówno indywidualnie, jak i zbiorowo… Dlatego prawo Chrystusa powinno panować w społeczeństwie ludzkim i być przewodnikiem i nauczycielem zarówno życia publicznego, jak i prywatnego. Ponieważ jest to zgodne z Boskim dekretem i żaden człowiek nie może bezkarnie tego naruszać, jest to zła rzecz dla dobra wspólnego, gdziekolwiek chrześcijaństwo nie zajmuje należnego mu miejsca. 

Kiedy nie ma Jezusa Chrystusa, ludzki rozum zawodzi, będąc pozbawionym swojej głównej ochrony i światła, a sam cel zostaje utracony z oczu, dla którego, pod Bożą opatrznością, zbudowano ludzkie społeczeństwo. Ten cel to uzyskanie przez członków społeczeństwa naturalnego dobra za pomocą jedności obywatelskiej, choć zawsze w harmonii z doskonałym i wiecznym Dobrem, które jest ponad naturą. Ale gdy umysły ludzi są zamglone, zarówno rządzący, jak i rządzeni błądzą, gdyż nie mają żadnej bezpiecznej linii, którą mogliby podążać, ani celu, do którego mogliby zmierzać.

Dodatkowe informacje:

Wydawnictwo Te Deum

Autor: Leon XIII

Rok wydania: 2025

Oprawa miękka zeszytowa

Liczba stron: 24

Format: 148x210 mm

ISBN/ISSN: 978-83-66774-73-5